Các khách mời chụp ảnh lưu niệm.

Các khách mời tham gia tọa đàm gồm: Ông Bùi Sĩ Lợi - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội; Ông Lưu Bình Nhưỡng - Phó Trưởng Ban Dân nguyện - UBTVQH; Ông Ngọ Duy Hiểu - ĐBQH, Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam; Ông Phan Thái Bình - Phó Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Nam; Bà Nguyễn Thị Như Ý -ĐBQH tỉnh Đồng Nai; Ông Nguyễn Văn Lý - Phó Tổng Giám đốc Ngân hàng Chính sách Xã hội “NHCSXH” Việt Nam; Ông Vũ Văn Phấn - Phó Cục trưởng Cục quản lý Nhà và Thị trường bất động sản, Bộ Xây dựng.

PGS. TS Đỗ Chí Nghĩa - Tổng biên tập Báo Đại biểu Nhân dân.

Phát biểu khai mạc tọa đàm, PGS. TS Đỗ Chí Nghĩa - Tổng biên tập Báo Đại biểu Nhân dân cho biết: “Nhà ở luôn là nhu cầu cấp thiết để ổn định cuộc sống của mọi người, và nguyện vọng chính đáng ấy phụ thuộc rất nhiều yếu tố: Thu nhập, an sinh xã hội tâm lý, tập quán. Với tinh thần này, đất nước cần một cơ chế tín dụng và những điều kiện khác nữa. Gần đây Đảng và Nhà nước đã có chủ trương chính sách trên nguồn lực xã hội. Tuy nhiên nguồn lực của đất nước ta trong nền kinh tế phát triển còn nhiều hạn chế, các cơ chế chính sách cần sự đồng bộ từ chính sách tín dụng, chính sách ưu đãi, chính sách về đất đai, về thuế, kể cả tâm lý xã hội, tạo sự đồng thuận giải quyết vấn đề này”.

“NHCSXH đã có 500 tỷ của Nhà nước và 500 tỷ tự huy động năm 2018 để thực thi chương trình này. Đó là những con số ban đầu nhưng rất quan trọng, tạo hướng để giải quyết vấn đề này. Với tinh thần như vậy, tôi rất mong các vị khách mời hôm nay sẽ chia sẻ thẳng thắn, trao đổi, chỉ rõ hướng. Và với tinh thần trách nhiệm không chỉ với người nghèo mà với sự an sinh, vị thế của đất nước, chủ trương ưu đãi của Nhà nước dành cho người nghèo, với tập quán của dân tộc “an cư mới lập nghiệp” tôi mong các vị đại biểu, các vị khách quý sẽ đánh giá đúng những việc chúng ta đã làm được, những khó khăn vướng mắc cần tháo gỡ, tạo niềm tin sâu sắc hơn cho những chính sách chúng ta đã và đang thực thi” – PGS.TS Đỗ Chí Nghĩa chia sẻ.

Sau hơn 2 năm kể từ khi Nghị định 100/2015/NĐ-CP về phát triển và quản lý nhà ở xã hội có hiệu lực, là cơ sở pháp lý quan trọng tạo điều kiện cho đối tượng thu nhập thấp chủ yếu là lực lượng vũ trang, công nhân viên chức, các công nhân ở khu công nghiệp... được vay vốn cải thiện điều kiện về nhà ở, sinh hoạt. Vừa qua, NHCSXH đã chính thức triển khai chương trình cho vay mua nhà ở xã hội trên phạm vi toàn quốc với lãi suất 4,8%/năm, đánh dấu việc đưa chính sách an sinh quan trọng này đi vào đời sống.

Ông Vũ Văn Phấn - Phó Cục trưởng Cục quản lý Nhà và Thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng).

Đánh giá về những kết quả bước đầu trong quá trình triển khai và tiến độ giải ngân của chương trình này, ông Vũ Văn Phấn – Phó Cục trưởng Cục quản lý Nhà và Thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) cho biết: “Thực tế, Đảng và Nhà nước có rất nhiều chính sách quan tâm đến vấn đề nhà ở xã hội nhằm đảm bảo an sinh xã hội như Luật Nhà ở năm 2014, Nghị định 100/2015/NĐ-CP về phát triển và quản lý nhà ở xã hội. Bên cạnh đó, có rất nhiều cơ chế và chính sách ưu đãi đối với nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp ở khu công nghiệp. Thứ nhất, về thuế chỉ thu 50% so với nhà ở thương mại, thuế giá trị gia tăng cũng chỉ bằng một nửa; Thứ hai, nhà ở xã hội để cho thuê giảm đến 70% so với nhà ở xã hội để bán; Thứ ba, chủ đầu tư được vay vốn ưu đãi từ các tổ chức thương mại lên tới 48% , tín chấp phi tín dụng; Thứ tư, các địa phương tùy điều kiện, có thể hỗ trợ một phần hoặc toàn bộ cơ sở hạ tầng trong các dự án nhà ở xã hội”.

Trong nhóm thu nhập thấp nói chung, có một điều khoản về nhà ở cho công nhân ở khu công nghiệp đó là, các doanh nghiệp, hợp tác xã sản xuất kinh doanh trong khu công nghiệp nếu thuê mua nhà ở xã hội hoặc đầu tư xây dựng nhà ở xã hội để công nhân của mình thuê thì chi phí này được tính theo chi phí sản xuất kinh doanh.

Theo báo cáo của các địa phương đến tháng 10/2018, cả nước đã hoàn thành 1.189 dự án nhà ở xã hội với diện tích hơn 3,9 triệu m2. Tuy nhiên 3,9 triệu m2 này chỉ chiếm 30% trong chiến lược nhà ở Quốc gia đến năm 2020. Mục tiêu đến năm 2020 có khoảng 12,5 triệu m2 đề ra trong Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt rất cần sự cố gắng hơn nữa.

Theo một thống kê của Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam cho thấy, hiện cả nước có 2,8 triệu công nhân các các khu công nghiệp, khu chế xuất, trong đó có 1,7 triệu người có nhu cầu về nhà ở. Tính đến nay, mới có 87 dự án nhà ở xã hội cho công nhân, quy mô khoảng 28.800 căn hộ; con số này hiện mới chỉ đáp ưng được gần 28% nhu cầu về nhà ở cho công nhân khu công nghiệp, chưa được như kỳ vọng. Về vấn đề này, bà Nguyễn Thị Như Ý - ĐBQH tỉnh Đồng Nai cho rằng: “Theo tôi, nguyên nhân lớn nhất là từ việc bố trí quỹ đất cho đến nguồn lực để thực hiện, điều kiện đối tượng thụ hưởng còn nhiều vướng mắc. Quỹ đất sạch đối với các khu vực bố trí khu công nghiệp là rất khó, nguồn lực thực hiện cũng hạn chế. Đó là một trong những nguyên nhân chính. Đồng thời do thói quen của người lao động, Ở Đồng Nai đã thực hiện rất nhiều khảo sát và thấy một thực tế là nhiều doanh nghiệp bỏ vốn ra đầu tư các khu nhà ở cho người lao động nhưng chỉ lấp đầy được khoảng 50 - 60%. Vì sao mà có nhà ở mà người lao động chưa vào ở? Có thể là bố trí nơi ở quá xa, xa khu dân cư, không thuận lợi cho việc đi làm của người lao động. Bên cạnh đó, khu nhà ở dành cho công nhân chỉ thu hút người có gia đình còn với người độc thân thì không mặn mà”.

“Khi có Nghị định 100/2015/NĐ-CP, chúng tôi đã có cuộc khảo để thấy nhu cầu nhà ở là có nhưng việc thiết tha với nhà ở xã hội chưa cao, họ trả lời thẳng là họ thích ở trọ hơn bởi công việc của họ không ổn định. Công việ không ổn định cũnh là nguyên nhân vì sao họ chọn ở trọ để họ linh hoạt hơn trong công việc. Thực tế này cho thấy nhu cầu thì lớn nhưng đáp ứng được một lúc thì rất khó”, bà Ý cho biết thêm.

Ông Nguyễn Văn Lý - Phó Tổng Giám đốc NHCSXH Việt Nam chia sẻ: “NHCSXH đi rất sát và tích cực để đưa chính sách này tới từng đối tượng. Nhiệm vụ thiết thực nhất là phải đúng đối tượng, hiện nay thủ tục vay vốn cũng liên tục hơn, bảo đảm giám sát xã hội. Hiện nay, chúng tôi chuẩn bị phát ra gói dịch vụ mới, ngoài gói vay tiết kiệm và tồn tại song song gói thứ 2 là cho người vay trong tương lai, họ gửi tiết kiệm ngay bây giờ, có người gửi sau 2 năm, 3 năm và sau 5 năm. Hai gói này tồn tại song song, người có nhu cầu sớm thì xếp hàng vay ngay còn người nào có nhu cầu trong tương lai thì gửi nhận để sau vài năm được vay”.

“Ngoài ra, chúng tôi cũng đẩy mạnh công tác truyền thông. Chúng tôi rất muốn chương trình mà đối tượng vay vốn chủ yếu xuất phát từ đoàn viên công đoàn và chúng tôi rất muốn phối hợp của Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam và dưới là Liên đoàn Lao động tỉnh vì khối công nhân, viên chức đa dạng. Vừa rồi Tổng Liên đoàn lao động đã đề xuất xây dựng mô hình thiết chế công đoàn, bao gồm khu có nhiều dãy nhà, kèm theo là nhà trẻ, siêu thị; với thiết chế này người lao động có thể đi làm xa, nhưng con cái học gần, sinh hoạt gần, có nơi vui chơi giải trí. Trong khu này, nhà ở xây dựng trong tương lai, nhà ở cho gia đình, nhà cho người độc thân cũng có. Khi đó, đồng vốn Chính phủ phát ra mới có ý nghĩa và tôi cho rằng, sẽ góp phần bảo đảm an ninh trật tự xã hội ở khu công nghiệp - nơi tập trung đông dân cư”.

Buổi tọa đàm đã diễn ra sôi nổi với nhiều ý kiến phát biểu của các khách mời, xoay quanh 3 chủ đề lớn: Một là, việc triển khai Nghị định 100/2015/NĐ-CP – những kết quả bước đầu; Hai là, những nút thắt trong thực thi như: trong quá trình triển khai chương trình cho vay Nhà ở xã hội vướng mắc do đâu? Nhiều cử tri lo ngại trong quá trình giải ngân mà nguồn tiền không còn, liệu chuyện này có xảy ra không? Ba là, bài toán nguồn vốn – yếu tố quyết định khi chính sách vào cuộc sống.

Theo baoxaydung.com.vn