Ảnh minh họa.

Sau khi tổng hợp ý kiến các bộ, địa phương, Bộ Xây dựng đã có văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ.

Cụ thể, về việc tổng hợp giá trị tăng của hợp đồng do điều chỉnh giá cát theo báo cáo của các bộ, địa phương: Tính đến ngày 26/9/2018, Bộ Xây dựng nhận được 68 báo cáo rà soát, tổng hợp khối lượng, giá trị các hợp đồng cần điều chỉnh giá do biến động giá cát (bao gồm báo cáo của 25 bộ và cơ quan ngang bộ, 43 báo cáo của UBND tỉnh và Sở Xây dựng được UBND tỉnh ủy quyền).

Trong số 68 báo cáo của các bộ, địa phương gửi về thì có 40/68 bộ, địa phương có báo cáo số liệu dự kiến điều chỉnh tăng giá trị hợp đồng do ảnh hưởng của giá cát. Trong đó, các bộ, địa phương có giá trị dự kiến điều chỉnh tăng lớn như: UBND tỉnh Cà Mau dự kiến điều chỉnh tăng 35,036 tỷ đồng; UBND tỉnh Bạc Liêu dự kiến điều chỉnh tăng 21,306 tỷ đồng; Sở Xây dựng tỉnh Thái Bình dự kiến điều chỉnh tăng 72 tỷ đồng; Dự án Bệnh viện chợ Rẫy – Bộ Y tế dự kiến điều chỉnh tăng 18,249 tỷ đồng; Bộ Công an dự kiến điều chỉnh tăng 17,175 tỷ đồng… các bộ, địa phương còn lại đều có mức dự kiến điều chỉnh tăng trên dưới 10 tỷ đồng; một số địa phương khác cũng bị ảnh hưởng của việc tăng giá cát nhưng chưa tổng hợp được số liệu (UBND tỉnh Quảng Bình, Bộ Quốc phòng). Tổng giá trị dự kiến điều chỉnh tăng do điều chỉnh giá cát là 316,12 tỷ đồng.

Ý kiến của một số bộ, địa phương về ảnh hưởng của việc tăng giá cát: Trong thời gian qua giá cát tăng đột biến, cụ thể như tỉnh Quảng Bình giá cát tăng từ 25 - 40%, làm ảnh hưởng đến việc thực hiện các hợp đồng xây dựng đang và sẽ triển khai, đặc biệt là các dự án hạ tầng kỹ thuật và các dự án có hạng mục san lấp mặt bằng ký hợp đồng trọn gói và hợp đồng đơn giá cố định, dẫn đến việc triển khai thi công các dự án bị ngưng trệ.

Tuy nhiên, theo quy định của pháp luật: Hợp đồng trọn gói và hợp đồng theo đơn giá cố định không được điều chỉnh giá, trừ trường hợp bất khả kháng; Trường hợp bất khả kháng theo quy định của pháp luật không có trường hợp biến động giá vật liệu; Mặt khác, pháp luật quy định trường hợp nhà thầu từ chối ký kết hợp đồng thì bị tịch thu bảo lãnh dự thầu và trường hợp nhà thầu từ chối thực hiện hợp đồng thì bị tịch thu bảo lãnh thực hiện hợp đồng.

Do đó, các nhà thầu thi công trong giai đoạn này gặp rất nhiều khó khăn, thi công hay dừng thi công đều bị thua lỗ. Vì vậy, kiến nghị Bộ Xây dựng báo cáo Thủ tướng Chính phủ cho phép bù giá cát cho các gói thầu sử dụng vốn Nhà nước (như đã từng bù giá nguyên liệu, nhiên liệu và vật liệu xây dựng vào năm 2008) để hỗ trợ một phần khó khăn cho các nhà thầu xây dựng hoặc cho phép điều chỉnh loại hợp đồng đã ký từ trọn gói sang điều chỉnh giá (chỉ điều chỉnh đơn giá cát xây dựng).

Trước tình hình nêu trên, việc nhà thầu không được điều chỉnh giá hợp đồng trọn gói và hợp đồng đơn giá cố định sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến công trình xây dựng sử dụng vốn nhà nước, gây ra nhiều tổn thất cho xã hội vì các dự án không được triển khai thi công đúng tiến độ, nhà thầu bị thua lỗ, ảnh hưởng đến đời sống của công nhân, người lao động trên công trường. Để giải quyết vướng mắc của các địa phương và hỗ trợ một phần khó khăn cho các nhà thầu xây dựng, Bộ Xây dựng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ:

Các địa phương đều kiến nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép điều chỉnh giá của các hợp đồng xây dựng bị ảnh hưởng bởi giá cát biến động, tuy nhiên theo quy định của pháp luật về hợp đồng xây dựng thì giá hợp đồng trọn gói và hợp đồng đơn giá cố định không được điều chỉnh giá hợp đồng (đối với hợp đồng trọn gói) và đơn giá (đối với hợp đồng đơn giá cố định).

Cũng theo quy định thì trong giá của hai loại hợp đồng này đã bao gồm thu nhập chịu thuế tính trước 5,5% (lợi nhuận nhà nước cho phép tính trong giá) và dự phòng trượt giá 3,5% (theo tính toán của Bộ Xây dựng).

Do đó, khi nhà thầu tham gia đấu thầu, chấp nhận ký hợp đồng trọn gói và hợp đồng đơn giá cố định thì nhà thầu phải chịu rủi ro trong phần lợi nhuận và dự phòng này, Nhà nước chỉ bù đắp phần chi phí cố định như mức kiến nghị tại mục 3.2 của văn bản này.

Kiến nghị Thủ tướng Chính phủ ban hành Nghị quyết của Chính phủ cho phép các hợp đồng trọn gói, hợp đồng theo đơn giá cố định sử dụng vốn Nhà nước đã ký hợp đồng hoặc đã phê duyệt kết quả trúng thầu trước ngày 01/3/2017 mà đến nay hợp đồng vẫn còn hiệu lực (bao gồm cả thời gian gia hạn của hợp đồng), bị tác động của việc biến động giá cát làm tăng trên 9% giá trị hợp đồng thì được bù giá hợp đồng (cho phần tăng giá vượt quá mức 9%).

Giao Bộ Xây dựng hướng dẫn việc điều chỉnh giá đối với loại hợp đồng trọn gói và hợp đồng đơn giá cố định trong trường hợp được phép điều chỉnh của Chính phủ.

Theo baoxaydung.com.vn